تاریخ چاپ :

2025 Apr 18

www.blestfamily.com 

لینک مشاهده :  

عـنوان    :       

حقوق پدر زن بر دامادش از دیدگاه اسلام چیست؟

احمد دختر محمود را به نکاح شرعي کرفت حقوق محمود بالاي احمداز نکاه دين مقدس اسلام چيست ؟

 

الحمدلله،

محمود بعنوان پدر زن احمد مطرح مي شود و حقوق پدر زن بر داماد، بصورت خاص در شرع مطرح نشده است. ولي با توجه به اينکه پدر زن جزو خويشاوندان داماد است، لذا حقوقي بر داماد دارد و همينطور داماد بر پدر زن.

خويشاوندان کساني هستند که با انسان داراي روابط نسبي و نژادي مي‌باشند و اين حلقه ارتباط استحکام‌بخش به حلقه ارتباط برادري ديني و مؤيد بر اخوت ايماني است، اما بدون ارتباط با برادري ديني از ارزش و منزلت خاصي برخوردار نيست.

در راستاي يکپارچگي و استحکام ارکان خانوادگي، اسلام حقوق مشترکي را ميان خويشاوندان مقرر نموده که مهم‌ترين آنها عبارتند از:

1- نيکوکاري

انسان مسلمان موظف است که با خويشاوندان و بستگانش با کلام و سخن سنجيده و مطلوب و رفتار شايسته برخوردار نمايد و چنانچه نيازمند باشند در حد توان نيازمندي‌شان را برآورده نمايد.

« وَآتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبَى» (البقره / 177)

«و از اموال خود، هرچند آن را دوست مي‌دارد به نزديکان مي‌دهد ...».

« وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَبِذِي الْقُرْبَى» (النساء / 36)

« و نسبت به پدر، مادر و نزديکان به نيکي رفتار کنيد».

 

2- محبت با خويشاندان

انسان مسلمان طبيعتاً ديگر مسلمانان را دوست مي دارد و در مواقع سختي رفع نيازمندي‌هاي آنان را بر نيازهاي خود ترجيح مي‌دهد، به ويژه زماني که آن مسلمان از اقوام و نزديکان او باشد. در اين صورت محبت، دلسوزي و احساس مسئوليتش در آشکار و نهان براي او بيشتر مي‌گردد و در شادماني ازدواج، تولد فرزند، موفقيت او در کار و تحصيل و ... مشارکت مي‌نمايد و به هنگام غم، ناراحتي و مشکلات هم، سعي خود را براي دلجويي و کمک به او به کار مي‌گيرد و در موارد خير، مفيد و برپايي عدالت و حق از او پشتيباني مي‌نمايد؛ زيرا خداوند متعال منزلت قرابت و خويشاوندي را بسيار گرامي نموده و آن را زمينه‌اي براي ايجاد تفاهم و وحدت ميان اهل ايمان قرار داده و خطاب به پيامبر بزرگوار اسلامص فرموده‌اند:

« قُل لَّا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى» (الشوري / 23)

«(اي پيامبر) به آنان بگو من هيچ اجر و پاداشي را به جز محبت و دوستي با نزديکان از شما نمي‌خواهم».

3- صله رحم

خداوند متعال انسان‌ها را به ارتباط با خويشاوندان و محبت با آنها دستور فرموده است؛ زيرا قطع ارتباط و عدم رفت و آمد با آنها زمينه نگراني و دشمني را ميان افراد خانواده فراهم مي‌نمايد و سبب تفرقه و پراکندگي مي‌شود و شرايطي را فراهم مي‌نمايد که به هيچ‌وجه با تفاهم و تعاوني که اسلام خواهان تحقق آن ميان همه افراد جامعه مسلمان است، سازگار نيست. خداوند متعال در مورد پرهيز از قطع صله رحم و عدم ارتباط با خويشاوندان مي‌فرمايد:

« فَهَلْ عَسَيْتُمْ إِن تَوَلَّيْتُمْ أَن تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ وَتُقَطِّعُوا أَرْحَامَكُمْ» (محمد / 22)

«آيا اگر (از قرآن و هدايت اسلام) روي گردان شويد، جز اين انتظار داريد که در زمين به فساد بپردازيد و پيوند خويشاوندي ميان خود را قطع کنيد؟»

 

و علاوه بر حقوق خويشاوندي، بعنوان يک مسلمان حقوقي بر داماد خود دارد.يعني حقوق مسلمان بر مسلمان. که عبارتند از:

به طور مرتب به آنان سرکشي کند و چنانچه بيمار بودند به عيادت‌شان برود و از حال و احوال آنها جويا شود و از هيچ‌گونه همکاري و دلسوزي براي آنها کوتاهي نورزد و در تشييع جنازه آنها مشارکت کند؛ اگر لب نصيحت کرد وي را نصيحت نمايد:

زيرا رسول خداصلي الله عليه وسلم فرموده‌اند:

«مسلمانان بر برادر مسلمان خود پنج حق را دارد: پاسخ سلام، عيادت بيمار، تشييع جنازه، قبول دعوت و دعاي خير براي عطسه کننده».

{ دعاي عطسه زننده:

زمانيکه انسان عطسه ميزند بگويد: «الحَمْدُ ِللهِ» ثناء و ستايش باد مر خدا را. و کسيکه به نزدش موجود است بگويد: «يَرْحَمُكَ اللهُ» خداوند ترا مورد رحمت خود قرار دهد. و عطسه زننده در جوابش  اين  دعا را بگويد: «يَهْدِيْكُمُ اللهُ وَيُصْلِحُ بَالَكُمْ». خداوند شما را هدايت کند و حال شما را درست بگرداند). صحيح بخاري 7 / 125، و مسند امام احمد بن حنبل.}

 

در مورد ترغيب به صله رحم احاديث بسياري از رسول خدا صلي الله عليه وسلم روايت شده است .رسول خدا صلي الله عليه وسلم فرموده‌اند:

«هرکس که مي‌خواهد روزيش بيشتر شود و عمرش طولاني شود، با خويشاوندان خويش رفت و آمد داشته باشد». بخاري و مسلم.

خداوند کساني را که با خويشاوندان خويش قطع ارتباط مي‌نمايند، مورد ملامت قرار داده و قيام‌کنندگان به صله رحم و محبت با اقوام را به محبت و دوستي خود مژده داده است. رسول خدا صلي الله عليه وسلم فرموده است:

«مهرباني و صله رحم با عرش خداوند در ارتباط است و مي‌گويد: هرکس مرا پيوند دهد، خداوند او را به خود پيوند مي‌دهد و هرکس مرا قطع کند، خداوند ارتباطش را با او قطع خواهد نمود». بخاري و مسلم.

 

طبراني از معاويه بن حيده نقل نموده است که: گفتم: يا رسول الله صلي الله عليه وسلم همسايه بر همسايگان خود چه حق و حقوقي دارد؟ رسول خدا صلي الله عليه وسلم فرمود:

«اگر بيمار شد به عيادت او بروي، هرگاه فوت کند، در تشييع جنازه‌اش شرکت کني، اگر قرضي را از تو خواست دست رد بر سينه‌اش نگذاري، هرگاه نيازمند شد، نيازش را برآورده نمايي، هرگاه خير و منفعتي را به دست آورد به او تبريک بگويي، هرگاه دچار مصيبتي گرديد از او دلجويي کني و خانه‌ات را به گونه‌اي بلند مکن که جلو هوا و روشنايي آنها را بگيري (مگر آن‌که خود اجازه بدهند و به وسيله دود اجاق و بخاري او را آزار ندهي، مگر آن‌که مقداري از غذاي‌تان را براي آنها هديه ببري، هرگاه ميوه‌اي را خريدي مقداري از آن را براي آنها بفرست و اگر نمي‌خواستي برايشان هديه ببري چيزي را که خريده‌اي مخفيانه به منزل ببر و کودکان شما چيزي را جلو چشم آنان نخورند، تا باعث ناراحتي کودکان آنها نشود».

 

والله اعلم

وصلي الله وسلم علي محمد و علي آله و اتباعه الي يوم الدين

سايت جامع فتاواي اهل سنت و جماعت

IslamPP.Com