‏اشتباهاتی که بعضی از شوهران، در حق همسرانشان دچار می شوند

تکیه ی این گفتار بر تعدادی از اشتباهات مهم مردان در قبال همسرانشان به همراه توضیح تابلوی ‏درخشان و تمام نمای رفتار و تعامل سرورمخلوقات (علیه افضل الصلاة و السلام) با همسرانش ‏‏(امهات المؤمنین) است.‏

اشتباه اول: یاد ندادن تعالیم دین و احکام دین به همسر

از جمله: زنانی هستند که که شیوه درست نماز خواندن را نمی دانند.‏

‏ زنانی هستند که ازاحکام حیض ونفاس اطلاع ندارند !!‏

بعضی طریقه ی رفتار شرعی و درست با همسرانشان را نمی دانند!! یا نمی دانند چطور فرزندانشان ‏را به شیوه ای اسلامی تربیت کنند!! بعضی هم (العیاذ بالله) ندانسته دچار اعمال شرکی مانند نذر برای ‏غیر الله وسحر و فالگیری و پیش گویی هم می شوند، امّا در مقابل ،تمام همّ و غمّشان این است که ‏فلان غذا را بپزند، یا فلان خوراکی را آماده کنند، چون شوهرشان تنها چیزها را از آنها می خواهد.‏

امّا اینکه چطور برای نماز وضو بگیرد؟ چطور نماز بخواند؟ چیزی است که شوهر، اهمّیتی به آن نمی ‏دهد و اصلاً  در باره آن سوالی هم نمی پرسد وچیزی نمی خواهد. و این بدون شک ضایع کردن امر ‏خداوند به تعاون در برّ ئ تقوی است که می فرمایند: (وتعاونوا على البر والتقوى) (المائدة2) ، ‏همچنین شانه خالی کردن از مسئولیتی است که رسول الله صلی الله علیه وسلّم در باره آن سخن گفته ‏است و فرموده: "كلّكم راع وكلّكم مسؤول عن رعيته والرجل راع على أهله".(مسلم) برای درک ‏اهمّیت آموزش علوم شرعی به زنان همین بس که پیامبر صلی الله علیه وسلّم زنی را به نکاح مردی ‏در آورد که مهریه اش تعلیم چند آیه از قرآن بود. و حضرت روزی را به موعظه برای زنان اختصاص ‏داده بودند.‏

شوهر گرامی، الحمد لله راههای یاددادن امور دینی به زنان بسیار زیاد هستند، که تعدادی از آنها را ‏برایتان ذکر می کنم:‏

کتابهایی در باره اسلام و احکام آن را به او هدیه بدهید و درباره آن با او گفتگو کنید.‏

نوارهای صوتی سخنرانی دینی برایش هدیه کنید  و از او بخواهید خلاصه اش را برایتان ‏بازگو کند.‏

او را به حلقه های تدریس و بیانات علما وطالبان علوم دینی در مساجد ببرید

کتابهایی مانند ریاض الصالحین وکتاب التوحید را با او مذاکره و مطالعه کنید.‏

موضوع هرخطبه ی نماز جمعه را برایش بازگو کنید و باهم درباره آن بحث و گفتگو نمایید.‏

همسرتان را با زن صالحه ای آشنا نموده، سعی کنید در مجلس ذکر او شرکت کند.‏

در صورت امکان سعی کنید او را به مراکز مخصوص زنان که زیر نظر زنان صالحه اداره می ‏شوند،ببرید .‏

درخانه شما کتابخانه ای حاوی کتابهای اسلامی باشد و همسرتان را به خواندن ومطالعه آنها ‏تشویق کنید.‏

هرگاه دیدید ماهی سوره ها و آیاتی از قرآن کریم را حفظ کرده، به عنوان تقدیر، هدیه ی ‏ماهانه ای  به او اختصاص دهید.‏

او را به گوش دادن به قرآن مجید ترغیب کنید.‏

اشتباه دوّم : گشتن دنبال خطاها و زلات وعیب جویی  از زن:‏

حضرت جابر رضی الله عنه می فرمایند:« رسول الله صلی الله علیه وسلّم مردان را از این نهی ‏فرمودند که هنگام برگشتن از سفر شبانه مستقیماً به خانه بروند» و این نهی به خاطر آن ‏است که مبادا مردان در پی جستن عیب های زنان باشند، زیرا هر کس به دنبال عیب مسلمانی ‏باشد، خداوند نیز در جستجوی عیب های وی خواهد بود و هر کس خداوند در جستجوی ‏عیوبش باشد، حتی در درون خانه ی خود او را رسوا خواهد کرد.پس شوهر بایدواز تقصیرات ‏و اشتباهات همسرش و تأخیر او در انجام دستورات چشم پوشی نماید و زیاد او را محاسبه ‏نکند، چون پیامبر صلی الله علیه وسلم می فرمایند:«با زنان به نیکی رفتارکنید، زیرا زن از ‏استخوان دنده آفریده شده و استخوان دنده کجی دارد، که کج ترین قسمت آن بالاترین قسمت ‏آن است، اگر بخواهی آن را راست کنی ، می شکند واگر آن را به حال خود بگذاری همانگونه ‏کج می ماند،پس با زنان خوش رفتاری کنید.» در این فرموده فایده های زیادی وجود دارد از ‏جمله اینکه باید کجی استخوان(کنایه از اخلاق نادرست) را دوستانه وبا آرامی راست کرد،  تا ‏نشکند.همچنین نباید کجی را به حال خود گذاشت که همانگونه کج بماند به خصوص اگر کجی ‏از سرشت زن ناشی شده وبلافاصله به گناه یا ترک واجبی بینجامد.‏

امام ابن حجر رحمه الله می فرماید :«در این حدیث سیاست عفو با زنان و صبر کردن بر کجی ‏رفتار آنان وجود دارد،وهرکس بخواهد با تندی آنها را راست کند،از استفاده آنها محروم می ‏شود در حالی که هیچ انسانی از داشتن همسر برای آرامش یافتن و کمک در زندگی بی نیاز ‏نیست. . گویا فرموده اند: نمی توان از وجود زن بدون صبر و تحمل رفتار او استفاده نمود.» ‏

‏اشتباه سوّم : ظلم به زن در تحمیل مجازاتهایی که با اشتباهات وی تناسبی ندارد:‏

مانند کتک زدن به عنوان اولین راه حلّ، در  حالی که خداوند می فرماید: (واللاتي تخافون ‏نشوزهن ‏فعظوهن واهجروهن في المضاجع واضربوهن فإن أطعنكم فلا تبغـوا عليهنّ ‏سبيلاً) ‏النساء، آية: 34‏

بنا بر این در مرحله ی اوّل، مرحله ی موعظه وارشاد قراردارد بعداز آن دوری کردن ، و بعد ‏از آن نوبت زدن می رسد و آن هم زدنی که به (جسم وروح او) آسیبی نرساند.‏

چون پیامبر صلی الله علیه وسلّم می فرمایند:با زنان نیک رفتار باشید زیرا آنان زیردستان شما ‏هستند،و شما حقّی جز این برآنان ندارید، مگر اینکه دچار گناه بزرگ اشکاری شوند که در آن ‏صورت ، محل خواب خود را از آنان جدا کنید، و با زدنی که آسیب و ضرری به آنان نرساند ‏تنبیهشان کنید.»‏

نوعی دیگر از ظلم به زنان،بیرون راندن آنان از خانه بدون جواز شرعی است، خداوند در این ‏باره می فرماید: (لا تخرجوهن من بيوتهن ولا يخرجن إلا أن يأتين بفاحشة ‏مبينة وتلك حدود ‏الله، ومن يتعد حدود الله فقد ظلم نفسه). (زنانتان را از خانه خود بیرون مکنید ، مگر در ‏صورتی که مر تکب گناه بزرگی شده باشند، و این حدود خداوند است، و هر کس از مرزها ‏وحدود خداوندی تجاوز کند، به نفس خویش ظلم کرده است.) الطلاق، آية   1‏

ظلم دیگری که به زنان روا داشته می شود، زدن بر سر و صورت ، و فحش و دشنام وناسزا ‏گویی به آنان است.مردی به خدمت رسول الله صلی الله علیه وسلم رسید و  عرض کرد:حق ‏زن بر شوهرش چیست؟فرمود:  (این است که وقتی خود غذایی می خورد به اوهم  غذا بدهد، ‏و زمانی که خود لباس می پوشد او را نیز لباس بپوشاند، (در صورت تنبیه) بر سر وصورتش ‏نزند،  به او ناسزا و دشنام ندهد و خوابگاهش(محل خوابیدنش) را از او جدا نکند، مگر در ‏داخل خانه)‏

‏ ‏

خطای چهارم: خسیس بودن در دادن خرجی ونفقه

بی تردید، خرج کردن و نفقه دادن مرد برای زن، طبق کتاب و سنّت و اجماع علما واجبی است بر ‏گردن مرد. الله تعالی فرموده اند: (وعلى المولود له رزقهن ‏وكسوتهن بالمعروف) البقرة، الآية :233 ‏ومنظور از معروف در این آیه اندازه متعارف ومعمول در شرع است بدون افراط و تفریط.‏

و زوجه(همسر) به خاطر اینکه خود را در اختیار مرد قرار داده  تا از وجود او لذت ببرد و خود را ‏مطیع امر وی گردانیده و پذیرفته که در خانه ی او بماند ورتق و فتق کارهای منزل او، و تربیت ‏فرزندانش  را به عهده گرفته،  شایسته ودارای این حق(خدادادی) گردیده است....‏

حال اگر زن با مرد خسیس و بخیلی ازدواج کرده باشد که، حق نفقه و خرجی را بدون جواز شرعی به ‏او نمی دهد،  جایز است که بدون اجازه شوهرش اندازه ی معمولی ومشخصی را که برایش کافی ‏باشد،برای خرج ونفقه خود بردارد.هند دختر عتبه(رضی الله عنها) خدمت رسول الله صلی الله علیه و ‏سلّم عرض کردند: ای رسول خدا ابوسفیان مرد خسیسی است، و خرجی کافی به من نمی دهد، مگر ‏اینکه خودم بدون اطلاع او چیزی بردارم،فرمودند: (اشکالی ندارد) آن اندازه(معمولی) که کفایت تو و ‏فرزندانت را بکند، بردار و (خرج کن). ‏

شوهر گرامی: انفاق و خرج کردن برای همسر صدقه است: چون پیامبر صلی الله علیه وسلّم می ‏فرمایند: "إذا أنفق الرجل على أهله نفقة ‏يحتسبها فهي له صدقة"(اگر مردی به نیت ثواب، پولی برای ‏خانواده خود خرج کند، برایش صدقه به حساب می اید.) متفق عليه

رسول گرانقدر همچنین می فرمایند  :(  بهترین مال مرد، آن مالی است که برای خانواده خود خرج ‏وانفاق می کند.)‏

پنجم: خشن بودن وتندی و ملاطفت نداشتن با خانواده:‏

پیامبر صلی الله علیه و سلم فرموده اند:«با ایمانترین مسلمان،کسی است که  اخلاقش از همه نیکوتر ‏باشد،و بهترین شما کسی است که نسبت به زنانش از همه بهتر است»، همچنین امام ترمذی با سند ‏منقطع از حضرت روایت کرده که فرموده اند:«مسلمانی ایمانش از همه کامل تر است که بیش از همه ‏با خانواده اش مهربان و با ملاطفت باشد» خوشحال کردن با شوخی های جایز هم نوعی از ملاطفت به ‏شمار می رود،حضرت مصطفی صلی الله علیه وسلم می فرماید: هر چیزی که غیر از ذکر خداوند باشد ‏بیهوده و اشتباه است، مگر در چهار مورد که یکی از آن چها مورد، شوخی و سرور مرد با همسر ‏است) گاهی پیامبر صلی الله علیه وسلم به عائشه ام المؤمنین می فرمودند: "بیا با هم مسابقه بدهیم" ‏بعد خود امّ المؤمنین می فرماید من هم با ایشامن مسابقه دادم واز ایشان جلو زدم. نوع دیگری از ‏محبت کردن این است که با دست خود به همسرتان غذا بدهید (لقمه را در دهانش بگذارید) در این باره ‏باز می فرمایند:" هر پولی را به خاطر رضایت خداوند خرج کنی، بدون شک در مقابل آن به تو پاداش ‏داده می شود، حتی لقمه ای که  با دست خود در دهان همسرت می گذاری)‏

صدا زدن همسر با اسمهایی که نشانگر صمیمیت ومحبت هستند وگاهی به صورت مخفف و کوتاه می ‏آیند، نیز نوعی ابراز لطف به همسر به شمار می رود، حبیب خدا صلی الله علیه وسلم گاهی از این ‏شیوه استفاده می فرمود و خطاب به حضرت عائشه می فرمود: " حمیراء می خواهی به آنها نگاه ‏کنی؟" یا با اسم کوتاه صدایشان کرده می فرمود:" ای عایش! این جبرئیل است، آمده وبه تو سلام می ‏رساند"‏

خطای ششم: خودداری مرد از کمک به زن در بعضی از کارهای خانه .... حتی بعضی از افراد نادان ‏این کار را برای مرد کسر شأن می داند... در حالیکه ببینید وقتی از عایشه امّ المؤمنین در باره سرور ‏تمام مردان جهان می پرسند که در خانه چکار می کردند، چه می فرماید:"کان یکون فی مهنة اهله" ‏‏(یعنی در خدمت خانواده ی خود بودند) و هنگامی که وقت نماز می رسید، برای نماز از خانه بیرون ‏می رفت. چگونه چنین نباشد، در حالی که خود می فرمایند: " من بهترین شما برای همسران خود ‏هستم." ‏

خطای هفتم: عجله وسهل انگاری بعضی شوهران در طلاق دادن همسرانشان

شوهر عزیز! رابطه ی بین شما وهمسرتان یکی از مقدّس ترین و قابل اعتمادترین روابط انسانی است ‏و برای اثبات قداست آن هیچ دلیلی بالاتراز فرموده خداوند نمی تواند باشد که پیمان زناشویی را پیمان ‏محکم(میثاق غلیظ) خوانده آنجا که می فرماید: (أخذن منكم ميثاقاً غليظاً ) ‏(النساء21)‏

به همین دلیل هم از بین بردن رابطه ی زناشویی در اسلام امری مبغوض وناپسند است چون موجب ‏جدا شدن خانواده از هم و پراکنده شدن اعضای آن می گردد. ‏

شوهرگرامی در اسلام طلاق برای این تجویز نشده که شمشیری برهنه بر گردن همسر (بیچاره) باشد ‏، یا آنگونه که بعضی از جاهلان از آن به عنوان قسمی برای اثبات گفته خود استفاده می کنند ، یا ‏برای اینکه با گفتن  لفظ آن به مهمانان خوشامد بگوییم، یا(آنگونه که اکنون بین مردم رایج شده )‏

‏ با آن کسی را از انجام دادن یا ندادن کاری باز دارند مثلا مانند بعضی که  خطاب به دوستشان می ‏گویند:" اگر اینطور نباشد زنم طلاق است.." چون این اشتباه عظیم و انحراف بسیار بزرگی در استفاده ‏از این امر شرع است...‏

شوهر عزیز! اسلام واقعیت را  پنهان نمی کند، و ممکن است گاهی بین زوجین اختلافی هم رخ دهد، ‏که منجر به طلاق شود، امّا هرگز جایز نیست که طلاق را به عنوان اولین قدم برای حلّ مشکل با ‏همسرتان به کاربرید؛بلکه باید قبل از طلاق به بسیاری از چیزهای دیگر برای حل هراختلاف پناه ببرید. ‏پس عجله نکن و فوراً به سرغ طلاق مرو که مبادا بعد از اینکه کار از کار گذشت، پشیمان شوی.‏

خودمانیم: شرعاً طلاق دادن زن در دوران قاعدگی، یا در دوران پاکی (از قاعدگی) که با او نزدیکی ‏کرده باشید،!! یا با لفظ (سه طلاق) حرام است!‏

اشتباه نهم: اقدام به تعدد زوجات بدون مراعات ضوابط شرعی آن:‏

شکی نیست که ازدواج با زن دوّم وسوّم وچهارم،در دین الله تعالی امری است مشروع ،امّا دیده ‏میشود بعضی  کسانی که به انجام این "سنّت" علاقمندند یا قبلاً آن را انجام داده اند به تقصیر ‏دروظایف خود و کوتاهی در بسیاری از مسئولیتهایشان نسبت به همسر اوّل وفرزندانش چندان توجه ‏واعتنایی ندارند، در حالی که خداوند تعالی فرموده(فإن خفتم ألا تعدلوا فواحدة).( اگر بیم آن داشتید که ‏نتوانید با زنانتان عادلانه رفتار کنید، پس به یک زن اکتفا کنید) (النساء 3) و این تفریط و کوتاهی ‏در عدالتی که خداوند از آن سخن به میان آورده نمی گنجد.‏

شوهر گرامی! تعدد زوجات حق است ... امّا اگر از این حق درست استفاده نشود، و به شروط  و ‏مسئولیّتهای آن پایبند نباشند، بدون شک خانه را ویران وبچه ها را آواره خواهد ساخت و بر مشکلات ‏خانوادگی و اجتماعی خواهد افزود... پس تبعات آن را در نظر داشته باشید و قبل از انجام هر کاری در ‏باره آن بیندیشید. رحمت خداوند بر کسی که قدر خویش را بداند.‏

خطای دهم: کمی غیرت، ‏

‏.... که صورتهای مختلفی دارد: از جمله اینکه مرد به زنش اجازه دهد که با مردان نامحرم دست بدهد ‏یا با آنان اختلاط نماید، که بعضی از خانواده هایی که از یک طرف از احکام دین بی اطلاعند و از ‏طرف دیگر از فرهنگ غرب و هواپرستان تأثیر پذیرفته اند، اجازه می دهند که زنشان با برادر(برادر ‏مرد) یا پسرعمویشان اختلاط نماید، امّا پیامبر صلی الله علیه وسلّم فرموده اند: ‏

‏"إياكم والدخول على النساء". فقال رجل من الأنصار : أرأيت الحمو؟ - أي أقارب الزوج ‏من غير ‏المحارم- قال: "الحمو الموت".‏( از وارد شدن بر زنان پرهیز کنید. مردی انصاری پرسید: نظرتان در ‏باره ی نزدیکان(نامحرم) داماد چیست؟ فرمودند:داماد برابر با مرگ است.(او از هرکسی نامحرم تر ‏است.) ‏

یکی دیگر از مصداق های کمبود غیرت این است که به همسر اجازه می دهند که با راننده تاکسی ‏درخیابانها وبازارها با ماشین بگردد. چه بسیار اختلافاتی که از این گناهان پدید آمده و چه خانواده ها ‏که با ارتکاب آنها ،از هم پاشیده شده اند.‏

ترجمه :عبیدالله

سایت خانواده خوشبخت

BlestFamily.Com