جلوگيري ‌از انزال ‌‌و محدود کردن ‌نسل

 بسم الله الرحمن الرحیم

اسلام ‌کثرت  نسل  و  ازدياد  آن  را  مورد  تشويق  قرار  داده  است  زيرا  ازدياد جمعيت‌،  در  ميان  ملتها  و  اقوام‌،  مظهر  و  نشانه  نيرو  و  قدرت  مي‌باشد  که گويند:" وإنما العزة للكاثر    [‌عزت  و  افتخار  از  آن‌گروه  بيشتر  است‌]"‌. و  آن  را  اسلام  يکي  از  عوامل  مشروعيت  ازدواج  قرار  داده  است‌،  که  پيامبر صلي الله عليه و سلم   گفت‌:" تزوجوا الولود الودود فإني مكاثر بكم الامم يوم القيامة    [‌با  زنان  مهربان  و  زناني  که  بچه‌زا هستند  و  بچه  مي‌زايند  ازدواج ‌کنيد،  براستي  در  روز  قيامت  من  به  کثرت  جمعيت  شما  بر  ديگر  ملتها  و  اديان‌،  مباهات  و  افتخار  مي‌کنم‌]"‌. با  اين  حال  در  شرايط  و  احوال  ويژه‌اي‌،  اسلا‌م  محدود  کردن  نسل  و  جلوگيري  از  حاملگي  را  منع  نکرده  است‌،  خواه  اين  پيش‌گيري  از  حاملگي  به  وسيله  دارو  باشد  يا  بوسايل  ديگري صورت‌گيرد. بنابراين  اگرکسي  داراي  عائله  فراوان  باشد  و  نتواند  فرزندان  خود  را  بنحو  صحيح  و  شايسته  تربيت‌کند،  برايش  مباح  و  جايز  است‌که  از  حاملگي  زنش  جلوگيري ‌کند  و  برنامه  تنظيم  خانواده  را  اجرا  نمايد.

و  اگر  زن  ضعيف  و  ناتوان  باشد  يا  پشت  سر  هم  بزايد  و  هر  سال  حامله  شود  يا  شوهرش  تنگ  دست باشد،  بازهم  جلوگيري  از  بارداري  مباح  و  جايز  است‌،  بلکه  بعضي  از  علماگفته‌اند  دراين  اوضاع  و  احوال  جلوگيري  نه  تنها  مباح  بلکه  سنت  است‌. امام  محمد  غزالي‌ گويد: اگر  زن  نگران  از  دست  دادن  جمال  و  زيبائي  خود  باشد،  حق  زوجين  است‌که  از  حاملگي وي  جلو‌گيري  کنند.

عده  بسياري  از  اهل  علم ‌گفته‌اند  بطورکلي  جلوگيري  از  حاملگي  و  تنظيم  خانواده  مباح  است  و  بدينگونه  استدلال ‌کرده‌اند:

1-  بخاري  و  مسلم  از  جابر  روايت  کرده‌اند  که  اوگفت‌: “‌ما  در  زمان  پيامبر صلي الله عليه و سلم    از  انزال  جلوگيري  مي‌کرديم‌،  و  قرآن  بر  پيامبر صلي الله عليه و سلم    همچنان  نازل  مي‌شد  يعني  پيامبر صلي الله عليه و سلم    از  اين  عمل  مااطلاع  داشت  و  اگر  ممنوع  بود،  قرآن  آن  را  منع  مي‌کرد.

٢-  مسلم  از  جابر  روايت  کرده  است  که  گفت‌: ما  در‌زمان  پيامبر صلي الله عليه و سلم    از  انزال  پيش‌گيري  مي‌کرديم  و  اين  عمل  ما  بگوش  پيامبر صلي الله عليه و سلم    نيز  رسيده بود  و  از  آن  اطلاع  پيداکرده  بود  و  ما  را  ازآن  منع  نمي نمود.

امام  شافعي  گويد: ما  ازگروهي  از  ياران  ‌پيامبر صلي الله عليه و سلم    روايت  کرده‌ايم  که  آنان جلوگيري  از  انزال را  جايز  دانسته‌اند  و  در  آن  اشکالي  نديده‌اند. بيهقي  گفته  است‌: سعدبن  ابي  وفاض  و  ابوايوب  انصاوي  و زيد  بن  ثابت  و  ابن  عباس  و  ديگران  جلوگيري  از  انزال  را  جايز  دانسته‌اند  و  مذهب  مالک  و  شافعي  نيز  چنين  است‌.

عمر  بن  خطاب  و  علي  بن  ابيطالب  -‌خدايشان بيامرزاد  -‌اتفاق  نظر  دارند  بر  اينکه وقتي اسقاط  حمل  و  سقط  جنين‌،  بچه‌کشي  محسوب  مي‌شود،‌که  هفت  مرحله  بر  وي‌گذشته  باشدوآنها  را  طي‌کرده  باشد  -‌قاضي  ابويعلي  و  ديگران  با  اسناد  خود  از عبيد  بن  رفاعه  و  ازپدرش نقل‌کرده‌اندکه‌گفت‌: علي  بن  ابيطالب  و ز‌بير  و  سعد  و  گروهي  از  اصحاب  پيامبر صلي الله عليه و سلم    درنزد  عمر  بن  خطاب  نشسته  بودند  و  از  مساله  “‌عزل  جلوگيري  ازانزال  بمنظور  پيش‌گيري"  سخن  بميان  آمد،  همه‌گفتند: اشکالي  ندارد.

 مردي‌گفت‌: مردم‌گمان مي‌کنندکه  اين  عمل  هم  يکنوع  “‌زنده  بگورکردن  بچه‌”  است  علي  بن  ‌‌بيطالب‌گفت‌:وقتي  زنده  بگورکردن  تحقق  مي‌پذيرد،‌که  جنين  هفت مرحله  را  طي‌کرده  باشد. مرحله پرورش  از  خاک‌،  مرحله  تبديل  به  نطفه‌،  مرحله  تبديل به  زن  بسته‌، مرحله  تبديل  به  پاره‌گوشت‌،  مرحله  پديد  آمدن  استخوان  بندي  بدن‌،  مرحله  رويش‌گوشت  براندامها،  و  مرحله  شکل  پذيري‌. عمر  بن  خطاب اين  سخن  را  از  علي  شنيد  وگفت‌: راست‌گفتي‌،  خدايت  عمر  طولاني  دهاد”‌.

ظاهريه‌ گويند: جلوگيري  از حاملگي  حرام  است  و  آنان  بروايتي  استدلال ‌کرده‌اند  که  جذامه  دختر  وهب‌ گفته  است‌:گروهي  ازمردم  درباره  جلوگيري  ازانزال  -‌عزل  -‌از  پيامبر صلي الله عليه و سلم   سوال‌کردند،  پيامبر صلي الله عليه و سلم    گفت‌:" ذلك هو الواد الخفي    [‌اين  عمل  يکنوع  بچه  زنده  بگورکردن  پنهاني  است]"‌‌.

امام  محمد  غزالي  درباره  اين  روايت‌گفته  است‌: در  “‌صحيح‌“  احاديث  صحيحي  آمده  است ‌که  بموجب  آنها  جلوگيري از  انزال  مباح  است  و  اينکه  پيامبر صلي الله عليه و سلم   گفته  است‌:" ذلك   الواد الخفي  "،  درست  مانند  " الشرك الخفي " است‌ که  کراهت  و  مکروه  بودن  آن  عمل  را  مي‌رساند  نه  حرام  بودن  آن  را  و  مقصود  از کراهت  هم  خلاف  الاولي  است‌يعني  پرهيزازاين  عمل  بهتر  است‌. و  اين  عمل  خوب  نيست  همانگونه که‌ گويند: نشستن  در  مسجد  بدون  ذکر  و  نماز  خواندن  مکروه  است  يعني  خوب نيست  بعضي  از  علماي  حنفيه  مي‌گويند: جلوگيري  از  انزال  بمنظور  پيشگيري  از حاملگي  وقتي  مباح  است ‌که  زن  رضايت  داشته  باشد  در  غيراين  صورت  مکروه  است  .

وصلی الله وسلم علی نبینا محمد وعلی آله وصحبه أجمعین.‏