آیا در صورت قهر کردن زن طلاق واقع می شود؟
در صورت قهر و غصه طلاق واقع ميشود؟
الحمدلله،
منظور سوال کننده از قهر و غصه مشخص نيست که آيا زن قهر مي کند؟
اگر منظور سوال کننده اين باشد که زن قهر کند، در اينصورت بايد بگوييم که طلاق با قهر کردن زن واقع نمي شود، زيرا طلاق توسط الفاظ مخصوص (صريح يا منايه) از سوي شوهر روي مي دهد، مثلا شوهر صراحتا به زنش مي گويد: "تو طلاق هستي".. با اين لفظ طلاق روي مي دهد حتي اگر به شوخي اين را گفته باشد باز زنش طلاق مي شود.
اصولا طلاق از جهت لفظ به دو قسم تقسيم ميشود : طلاق صريح و طلاق کنايه :
طلاق صريح: آن است که از معناي کلام هنگام تلفظ فهميده ميشود و لفظ، احتمال غيرآن معني را ندارد. مانند اينکه مرد به زنش بگويد : تو را طلاق دادم، يا مطلقهاي، و ديگر مشتقات لفظ طلاق.
با اين لفظ طلاق واقع ميشود، هرچند بيهدف و يا به قصد شوخي آن را بگويد و نيت طلاق نداشته باشد؛ بدليل حديث ابوهريره از پيامبر صلي الله عليه وسلم که فرمود : «ثلاث جدهن جد، و هزلهن جد: النکاح و الطلاق و الرجعة» «سه چيز است که شوخي و جدي در آنها، جدي است : نکاح، طلاق و رجوع کردن». ترمذي (1195).
طلاق کنايه: کلماتي هستند که احتمال معني طلاق و غير آنرا دارند مانند اينکه بگويد : پيش خانوادهات برو، و امثال آن، با اين لفظ، بدون نيت طلاق واقع نميشود، اگر نيت طلاق داشته باشد واقع ميشود، و اگر نيت طلاق نداشته باشد، واقع نميشود، از عائشه(رضي الله عنها) روايت است : (أن ابنة الجون لما أدخلت علي رسول الله صلي الله عليه وسلم و دنا منها، قالت : أعوذ بالله منک، فقال لها : لقد عذت بعظيم، إلحقي بأهلک) «زمانيکه دختر «جَون» را بر پيامبر صلي الله عليه وسلم وارد کردند، و پيامبر خواست به او نزديک شود، به پيامبر گفت : از تو به خدا پناه ميبرم، پيامبر صلي الله عليه وسلم به وي گفت: به ذاتي بزرگ پناه بردي، به اهلت ملحق شو». بخاري (5254).
در حديث کعب بن مالک آمده وقتي که پيامبر صلي الله عليه وسلم با او و دو دوستش به سبب تخلفشان از غزوه تبوک، قطع رابطه کرد، کسي را دنبال او فرستاد و گفت : (أن اعتزل امرأتک، فقال : أطلقها أم ماذا أفعل؟ قال : بل اعتزلها، فلا تقربنها، فقال لامرأته الحقي بأهلک) «از همسرت کنارهگيري کن، کعب گفت : او را طلاق دهم يا چه کاري کنم؟ پيامبر فرمود : بلکه از او کنارهگيري کن و به او نزديک مشو. کعب به زنش گفت : نزد خانوادهات برو».متفق عليه
به هر حال به مجرد قهر کردن زن يا شهور طلاق روي نمي دهد، اما اگر شوهر به نشانه ي قهر زنش را ترک کند و يا وي را از منزلش بيرون کند، و از دادن نفقه و ديگر مايحتاج زن خودداري کند، در اينصورت زن مي تواند از طريق محکمه شرعي اقدام کند تا قاضي شرع يا شوهر را مجاب به برگشت (يا بازگرداندن) زن و تا مين نفقه او کند و يا در غير اينصورت قاضي حکم به طلاق زن دهد، و مهريه زن را نيز از شوهر بگيرد.
اما اگر زن به نشانه ي قهر از منزل شوهرش بيرون رود و حاضر به تمکين و بازگشت نگردد، در اينصورت قاضي شرع حکم به نشوز زن داده و مي تواند زن را از مهريه محروم کند.
اما اگر اختلاف بين زن و مرد شدت گرفت و امکان ادامه زندگي بين آنان وجود نداشت، و زن مايل به جدايي از شوهرش شد، در اينصورت بايد مالي را بمنظور جبران ضرر ناشي از جدايي به شوهرش بدهد، و از او درخواست جدائي کند. خداوند متعال ميفرمايد :
) وَلاَيَحِلُّ لَکُم أن تَأخُذُوا مِمَّا آتَيتُمُوهُنَّ شَيئاً إلاَّ أن يَخَافَا أن لاَيُقِيمَا حُدُودَ اللهِ فَإن خِفتُم أن لاَيُقِيمَا حُدُودَ اللهِ فَلاَ جُنَاحَ عَلَيهِمَا فِيمَا افتَدَت بِهِ ( (بقره : 229)
«و براي شما حلال نيست که چيزي از آنچه (مهر ايشان کردهايد يا) بديشان دادهايد باز پس گيريد مگر اينکه، (شوهر و همسر) بترسند که نتوانند حدود خدا را پابرجا دارند. پس اگر بيم داشتيد که حدود الهي را رعايت نکنند گناهي بر ايشان نيست که زن فديه و عوضي بپردازد (و در برابر آن از او درخواست جدائي کند)».
از ابن عباس(رضي الله عنه) روايت است: زن ثابت بن قيس بن شماس نزد پيامبر صلي الله عليه وسلم آمد و گفت : اي رسول خدا! من نسبت به دين و اخلاق ثابت ايرادي ندارم، ولي از کفران و ناسپاسي با او ميترسم – چون او را دوست ندارم – پيامبر صلي الله عليه وسلم فرمود : (فتردين عليه حديقته) «آيا باغش را به او پس ميدهدي؟ گفت : بله، پس باغ را به او پس داد، پيامبر صلي الله عليه وسلم به ثابت دستور داد تا از او جدا شود» بخاري (5276).
والله اعلم
وصلي الله وسلم علي محمد وعلى آله وأصحابه والتابعين لهم بإحسان إلى يوم الدين
سايت جامع فتاواي اهل سنت و جماعت
IslamPP.Com |