راه درست جلوگيري از بارداري موقت و دايمي چيست؟

الحمدلله،

راه درست يا شيوه درست را ما نمي دانيم، فقط آنطور که در کتب فقهي وارد شده است، از عزل که به معني داخل نکردن مني مرد در فرج زن است بحث به ميان آمده است.

عزل به معني انزال خارج از رحم است، که گاهي برخي به خاطر جلوگيري از بارداري همسران خود، هم‌چون برخي ديگر از ابزار پيشگيري از بارداري مانند قرص ضدبارداري و بستن رحم و وسايلي که مرد از آن استفاده مي‌نمايند و به آن متوسل مي‌شود. اين کار از نظر شرعي مانعي ندارد. اما چنانچه زن راضي به آن نباشد، کراهت دارد زيرا اقدام به انزال در رحم سبب بارداري مي‌شود و او نيز در مورد فرزنددار شدن داراي حق است.

امام نووي / مي‌گويد: «عزل» به معني کنار کشيدن از عمل زناشويي قبل از انزال است و از نظر ما در هر شرايطي ـ چه با رضايت يا عدم رضايت همسر ـ انجام پذيرد، کراهت دارد. زيرا منجر به عدم آفرينش فرزند مي‌شود».( شرح صحيح امام مسلم، ج 5، ص 267)

دليل بر جواز عزل و امثال آن حديثي است از جابر بن عبدالله انصاري که مي‌فرمايد: «در عصر رسول  خدا صلي الله عليه وسلم و در شرايطي که آيات قرآن نازل مي‌شدند، ما گاهي اقدام به عزل مي‌نموديم و رسول  خدا صلي الله عليه وسلم از آن باخبر بود و ما را از آن نهي نمي‌فرمود».( متفق عليه)

اين احاديث و امثال آن بيانگر اين حقيقت‌اند که جلوگيري از بارداري پيش از انعقاد نطفه جايز است؛ زيرا از آن روايات اين‌گونه فهم مي‌شود که رسول  خدا صلي الله عليه وسلم از آن کار باخبر بوده است و اما از آن نهي نمي‌فرمود و چنانچه کار حرامي مي‌بود از آن نهي مي‌نمود، و با سکوت خويش آن را تأييد نمي‌کرد. اما اين موضوع ـ هم‌چنان که گفته شد ـ مشروط به آن است که رسول  خدا صلي الله عليه وسلم از آن اطلاع داشته باشد، و اين سکوت از نظر اصولي، اگر همراه با آگاهي باشد حکم حديث مرفوع را دارد و ظاهر موضوع اين است که رسول  خدا صلي الله عليه وسلم از آن مطلع بوده و اسباب زيادي وجود داشته که اصحاب در مورد احکام از رسول  خدا صلي الله عليه وسلم پرسش نمايند. (نيل الاوطار، ج 6، ص 616)

ابن عبدالبر در مورد اجازه و عدم اجازه همسر مي‌گويد: علما اتفاق‌نظر دارند که بدون اجازه همسر چنين کاري روا نيست؛ زيرا در عمل زناشويي و بچه‌دار شدن زن، داراي حق اظهار نظر و تصميم‌گيري است و ابن هبيره نيز اين اجماع را مورد تصديق قرار مي‌دهد. اما علماي متأخر حنفيه عزل را چنانچه در حال مسافرت طولاني باشند، يا به خاطر بداخلاقي همسر و قصد اجرايي مرد از او انجام مي‌گيرد و جايز مي‌شمارند. (مرجع سابق)

اما در مورد شيوه هاي ديگر جلوگيري از بارداري نيز مي توان به حکم عزل قياس نمود ولي بنظر نمي رسد که اگر زن و شوهري اصلا فرزندي نداشته باشند و بعد بخواهند بطورکلي جلوي بارداري را بگيرند صحيح باشد زيرا پيامبر اکرم صلي الله عليه وسلم  در روايتي، به حکمت زاد و ولد و افزايش و پيدايش انسانها اشاره مي‌کند، آنجا که مي‌فرمايد: «ازدواج کنيد، تا جمعيت شما افزايش يابد، زيرا من در روز قيامت در بين ساير امّتها، به فراواني شما افتخار خواهم کرد.» (روايت بيهقي و عبدالرزاق)

و بر همين اساس پيامبر صلي الله عليه وسلم به مردها توصيه مي کند که زناني را براي همسري انتخاب نمايند که عقيم نباشد:

(تزوجوا الودود الولود فإني مکماثر بکم الأمم) «با زنان محبت‌گر و بچه‌‌زا ازدواج کنيد؛ چون من در ميان امت‌ها به کثرت شما افتخار مي‌کنم». [الإرواء 1784]

لذا مي توان گفت که جلوگيري از بارداري جداي از روش آن چنانکه موقت باشد ايرادي ندارد ولي اگر بصورت دائمي باشد امر پسنديده اي نيست مگر تحت شرايطي اضطراري که باعث مرگ مادر شود. والله اعلم

والله اعلم

وصلي الله وسلم علي محمد و علي آله و اتباعه الي يوم الدين

سايت جامع فتاواي اهل سنت و جماعت

IslamPP.Com