حکم زیاد خارج شدن ترشحات و رطوبت از رحم زنان و تاثیر آن بر نماز
آیا زنی که درحال نمازخواندن است ازاو مایع سفیدترشح شودبایدنمازراقطع کندیانه واگرخروج مایع به دفعات زیاد باشد که از طاقت خارج شود تکلیف چیست؟
الحمدلله،
اولا باید گفت که در فرج زن ممکن است سه مایع خارج شود:
1- منی
2- مذی
3- ترشحات یا رطوبت
منی دارای یک یا تمامی صفات زیر است:
- زرد و رقیق (آبکی) است. چنانچه در حدیث ثابت شده است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «إن ماء الرجل غليظ أبيض ، وماء المرأة رقيق أصفر» مسلم (311) .
یعنی: منی مرد سفید و غلیظ است و منی زن رقیق و زرد است.
البته در برخی از زنان رنگ آن بجای زرد، سفید است.
- بوی آن شبیه بوی گرد شکوفه است و بوی گرد شکوفه نزدیک به بوی خمیر آرد است.
- با خروج آن حالت لذتی به شخص دست می دهد به عبارتی خروج آن همراه با لذت است.
اما باید این نکته را در نظر داشت که لازم نیست تا هر سه صفت بروز شوند تا حکم بر منی شود بلکه کافی است تا یکی از آن صفات ظاهر گردند تا حکم کنیم که مایع خارج شده منی است. چنانکه امام نووی رحمه الله اشاره کرده است. المجموع (2/141) .
اما مذی مایعی بی رنگ و شفاف و لزج است که در هنگام فکر کردن یا ملاعبت خارج می گردد، اما با لذت همراه نیست.
و اما رطوبت، ترشحاتی شفافی هستند که از رحم زن خارج می شود و گاهی خروج آن احساس نمی شود و در برخی از زنان زیاد و در برخی دیگر اندک است.
اما تفاوت بین این سه مایع در حکم طاهر بودن یا نجس بودن به صورت زیر است:
منی طاهر است و لازم نیست تا محل آلوده شدن بدن یا لباس را شست (هر چند بهتر است که شسته شود) ولی خارج شدن منی (به شرطی که همراه با لذت باشد) موجب واجب شدن غسل می گردد. حال چه به سبب جماع باشد یا در خواب صورت گیرد یا در بیداری، مكر اينكه بعلت بيمارى و بدن جهش و شهوت خارج شود، در ينصورت نيازى به غسل نيست.
مذی نجس است بنابر این باید محل آلودگی روی لباس یا بدن را با آب شست همچنین وضو را باطل می کند ولی نیازی به غسل کردن نیست.
اما در مورد اینکه آیا رطوبت و ترشحات خارج شده از رحم زنان نجس است یا طاهر مابین علما اختلاف نظر است.
اول: برخی از علما فرموده اند که نجس است زیرا این ترشح داخل فرج زن است در حالیکه باعث بوجود آمدن نوزاد نمی شود و گفته اند که شبیه به مذی است و برای گفته ی خود به حدیث زید بن خالد استدلال کرده اند که زید از عثمان بن عفان رضی الله عنه سوال کرد: هرگاه مردی با زن خویش جماع کرد ولی منی خارج نشد چکار کند؟ عثمان جواب داد: وضو بگیرد چنانکه برای نماز وضو میگیرد سپس آلتش را بشوید، بعد عثمان گفت: آنرا از رسول الله شنیدم ... تا آخر حدیث. بخاری 292 و مسلم 347.
و همچنین به حدیث ابی بن کعب استناد کرده اند که گفت: ای رسول خدا اگر مرد با زنش جماع کرد ولی انزال ننمود چه کند؟ پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: آن قسمتی را که داخل فرج زن شده شسته می شود بعد وضو گرفته و نماز بخواند.
حال این دسته از علما گفته اند: پیامبر صلی الله علیه وسلم امر نمودند تا قسمتی که داخل فرج زن شده شسته شود، بنابراین دلالت بر نجاست بودن فرج زن است. اما مخالفین این رأی گفته اند که حکم این دو حدیث منسوخ شده است. (فتح الباری (1/473)).
و همچنین گفته اند احتمال دارد دستور پیامبر صلی الله علیه وسلم به شستن آلت بدلیل خروج مذی باشد زیرا آنهادر حال ملاعبت بوده اند.
دوباره قائلین به نجاست گفته اند: طبق قاعده هر چیزس که از سبیلین (جلو و عقب) خارج شود نجس است بجز منی.
نگاه کنید به : "المجموع" (1/406) ، "المغني" (2/88) .
دوم: برخی دیگر از علما فرموده اند ترشحات فرج زن پاک و طاهر است و برای گفته ی خد چنین استدلال کرده اند:
1- حدیث عایشه رضی الله عنها را آورده اند که در آن منی روی لباس پیامبر صلی الله علیه وسلم را مالید در حالیکه این منی به سبب جماع خارج شده بود بنابراین منی بایستی با رطوبت فرج آغشته شده باشد، و اگر ما حکم به نجاست فرج زن کنیم در حقیقت حکم به نجاست منی وی کرده ایم ( در حالیکه منی زن طاهر است) زیرا منی از فرج زن خارج می شود و داخل فرج زن رطوبت و ترشحات وجود دارد و این ترشحات سبب می شود تا منی نیز نجس گردد.
2- این ترشحات پدیده ی پنهانی نیستند و در زنان بسیار وجود دارد و بدون شک در زنان عهد پیامبر صلی الله علیه وسلم نیز وجود داشته است ولی هرگز وارد نشده که پیامبر صلی الله علیه وسلم امر به شستن آن یا وضو بخاطر آن دهند.
3- محل خروج این ترشحات با محل خروج ادرار که نجس است یکی نیست.
4- این قاعده ی فقها که می گوید: (هر چیزس که از سبیلین (جلو و عقب) خارج شود نجس است بجز منی)، فرموده ی پیامبر صلی الله علیه وسلم نیست و همچنین اجماعی بر آن صورت نگرفته، از طرفی برخی مایعات از سبیلین خارج می شوند که باعث باطل شدن وضو نمی شوند مانند خون استحاضه.
و این قول ابوحنیفه و امام احمد و یکی از دو روایت منسوب به شافعی و قول مختار امام نووی و شیخ ابن عثیمین رحمها الله است.
این دو قول مختلف در مورد نجس بودن یا طاهر بودن ترشحات فرج زن بود. اما کدام قول ارجحیت دارد؟
به نظر می رسد که بهتر است قائل بر تفصیل باشیم بدین گونه که:
هرگاه این ترشحات در هنگام ملاعبه یا قصد جماع با شوهر خارج شد چون، با مذی ترکیب می شود و مذی نیز خود نجس است و باعث ابطال وضو می گردد بنابراین در این حالت ترشحات خارج شده هم نجس اند و هم باعث ابطال وضو.
اما چنانچه این ترشحات غیر از این حالتها و در حالت معمولی یا هنگام حاملگی و یا هنگام کار و پیاده روی زیاد خارج گشت، پس در این حالت حکم به طاهر بودن این ترشحات داده می شود زیرا هیچ دلیلی مبنی بر نجس بودن آن وجود ندارد والله اعلم.
سوال: آیا خارج شدت ترشحات از فرج زن باعث باطل شدن وضو می شود؟
یک شخص خارج از دو حالت زیر نیست:
- یا اینکه گه گاه و فقط برخی اوقات از وی خارج می شود.
- یا اینکه بصورت مستمر و مکرر از او خارج گشته و به امری دائمی تبدیل گشته است.
حال با توجه به این دو حالت جواب سوال اینست که؛
اگر خارج شدن ترشحات دائمی نباشد بلکه فقط پاره ای از اوقات از وی خارج شود در اینصورت او با هر بار خارج شدن وضویش باطل می شود و لازمست تا برای نماز بعدی دوباره وضو بگیرد، بر این مبنا اگر در حین نماز خواندن نیز خارج شود باز وضویش باطل و لذا نمازش نیز باطل شده و بایستی دوباره وضو بگیرد و نماز خویش را از نو بخواند. و این قول جمهور علماست.
اما چنانکه خارج شدن ترشحات بصورت مستمر و مکرر وجود داشت، او حکم شخص مستحاضه یا کسیکه دچار سلس ادرار است را دارد و بایستی برای هر نمازی قبلا یک وضو بگیرد. فقط تنها فرقی که با حالت اول دارد اینست که اگر احیانا در حین نماز یا در فاصله ی اندک بین وضوی گرفته شده با نماز مربوطه از وی ترشحاتی خارج شد، وضویش باطل نمی شود و لذا می تواند نماز خود را کامل بخواند و نیازی نیست تا از نو وضو بگیرد و دوباره نماز بخواند، اما بیاد داشته باشد که برای نماز بعدی بایستی دوباره وضو بگیرد - چنانچه شیخ ابن باز رحمه الله بدان اشاره کرده است. مجموع فتاوى ابن باز (10/130) .
همچنین شیخ ابن عثیمین رحمه الله می گوید:
" اینکه برخی از زنان اعتقاد دارند که خارج شدن این ترشحات ناقض وضو نیست، نمی دانم که این اعتقاد اصلی داشته باشد بجز قول ابن حزم". مجموع فتاوى الشيخ ابن عثيمين (11/287) .
اما استدلال جمهور علما مبنی بر نقض وضو به سبب خارج شدن ترشحات و رطوبت فرج زن، حدیث صحیح زیر است:
عن عائشة رضی الله عنها قَالت: جاءت فاطمة بنت أبي حبيش إلى النبي - صلى الله عليه وسلم - فقالت يا رسول الله إني امرأة أستحاض فلا أطهر أفأدع الصلاة فقال رسول الله - صلى الله عليه وسلم - لا إنما ذلك عرق وليس بحيض فإذا أقبلت حيضتك فدعي الصلاة وإذا أدبرت فاغسلي عنك الدم ثم صلي ) قال - يعني هشام - : وقال أبي - يعني عروة بن الزبير - ( ثم توضئي لكل صلاة حتى يجيء ذلك الوقت ) (بخارى:228)
ام المومنين؛ عايشه رضي الله عنها مي گويد: فاطمه بنت ابي حُبَيش نزد نبي اكرم صلی الله علیه وسلم آمد و عرض كرد: اي پيامبر گرامي صلی الله علیه وسلم به دليل خون حيض، مدت زيادي ناپاك ميشوم. آيا در اين مدت، نماز را ترك كنم؟ رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «خير، زيرا اين، خون حيض نيست بلكه خون رگي است كه پاره شده است. هنگامي كه روزهاي قاعدگي ات فرا رسيد، نماز نخوان. و هنگامي كه ايام قاعدگي ات به پايان رسيد، غسل كن و نماز بخوان. البته براي هر نمازي، وضو بگير تا اينكه دوران قاعدگي، فرا رسد».
حال جمهور فرموده اند که پیامبر صلی الله علیه وسلم امر نمودند تا شخص مستحاضه برای هر نمازی یک وضو بگیرد و از طرفی می دانیم که خون استحاضه با رطوبت و ترشحات داخل فرج ترکیب می شود و بعد خارج می گردد. بنابراین خارج شدن ترشحات باعث نقض وضو است.
خلاصه اینکه؛ خارج شدن ترشحات از فرج زن ناقض وضو است مگر برای زنی که دائما از او خارج گشته که در این وضعیت باید برای هر نمازی که وقتش فرا می رسد یکبار وضو بگیرد و بعد نمازش را بخواند و چنانچه احیانا در این فاصله (یعنی فاصله ی بین وضو تا انتهای نماز) باز ترشح خارج گشت، حکم به ابطال وضو نمی شود و او می تواند با همان وضو نمازش را کامل بخواند و حتی در این فاصله قرآن یا نماز سنت بخواند. البته بیاد داشته باشیم که هرچند خارج شدن ترشحات باعث ابطال وضو است اما همانطور که گفته شد چون نجس نیست لازم به شستن محل آغشته شدن بدن یا لباس به این ترشحات نیست مگر اینکه این ترشحات با مذی ترکیب شده باشند.
والله اعلم
وصلی الله وسلم علی محمد وعلى آله وأصحابه والتابعين لهم بإحسان إلى يوم الدين
سایت جامع فتاوای اهل سنت و جماعت
IslamPP.Com |