بسم الله الرحمن الرحیم

کلیدهایی برای گشودن دل ها

این ها کلیدهایی هستند برای گشودن قلب های اطرافیانت و راه هایی هستند برای مهربانی کردن با آشفتگانی که به سویت آمده اند. صفاتی هستند که اگر در جای درست استفاده شود بسیار مؤثر و فعال اند. اگر می خواهی که قلب ها به سویت مایل شوند دل ها به تو وابسته شوند خودت را با این صفات، زینت ده و از الله طلب کمک و یاری کن.

از جمله ی ای راه ها:

1.     زهد و پرهیزگاری در دنیا

زهد در دنیا باعث کسب محبت مردم می شود. "مردی نزد رسول الله صلی الله علیه وسلم آمد و گفت: ای رسول الله! مرا به سوی عملی راهنمایی کن که اگر آن را انجام دهم الله و مردم مرا دوست بدارند. ایشان فرمودند: از دنیا روی بگردان تا الله تو را دوست بدارد و از آنچه که در دستان مردم می بینی روی گردان باش تا مردم دوستت بدارند"[1].

اگر شخصی، از مردم چیزی را که دارند در خواست کند از او بیزار می شوند. زیرا مال و دارایی در نزد مردم محبوب است. پس اگر با آنان در مورد محبوبشان جدال کنی باعث ایجاد نفرت و بیزاری آنان از تو می شود و زمانی که از آنچه دارند روی گردانی کنی باعث ایجاد محبت شده و قلب هایشان به سویت تمایل می یابند.

2.     انتشار سلام

این عمل باعث ایجاد محبت شده و دشمنی را از بین می برد. بهتر است سلام کردن با چهره ای بشاش و شاد صورت گیرد و همراه با مصافحه باشد. رسول الله صلی الله علیه وسلم می فرمایند: "وارد بهشت نمی شوید تا زمانی که ایمان بیاورید و ایمان نمی آورید تا زمانی که دوست یکدیگر را دوست بدارید؛ آیا شما را به چیزی راهنمایی نکنم که اگر آن را انجام دهید یکدیگر را دوست می دارید؟ سلام را در میانتان انتشار دهید".

حسن بصری رحمه الله می فرماید: "مصافحه باعث افزایش دوستی و مودت می شود"[2].

3.     گشاده رویی و لبخند زدن

این یکی از فعال ترین کلیدها برای به دست آوری قلب هاست. همچنین لبخند زدن عبادت و صدقه نیز به شمار می آید. رسول الله صلی الله علیه وسلم می فرمایند: "لبخند زدنت به روی برادرت صدقه است"[3]. همچنین می فرمایند: "چیزی از نیکی ها را حقیر نشمارید حتی ملاقات برادرت با چهره ای بشاش"[4].

نوری که در چهره، هنگام لبخند زدن به وجود می آید باعث می شود قلب اسیر آن گردد. لبخند زدن کلمه ای است بدون حروف که هزینه ای ندارد اما معانی بسیاری در آن نهفته است.

4.     دیدار کردن به خاطر الله

از جمله راهنمایی های رسول الله صلی الله علیه وسلم در این زمینه دیدار کردن از دوستان است. رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: "مردی برای دیدار با برادرش که در روستای دیگری بود رفت. الله تعالی بر سر راهش فرشته ای را قرار داد. زمانی که مرد به او رسید، فرشته از او پرسید: به کجا می روی؟ گفت: به دیدار برادرم در این روستا. پرسید: آیا به این خاطرکه چیزی در نزد او داری و برایت نگهداری می کند؟ گفت: خیر، جز اینکه من او را به خاطر الله عزوجل دوست دارم. فرشته گفت: من فرستاده ای از جانب الله به سوی تو هستم که بگویم: همانا الله تو را دوست می دارد همان طور که تو به خاطر الله او را دوست داشته ای"[5].

5.     احسان و نیکوکاری به مردم

از دیگر این امور نیکی کردن به مردم و برطرف کردن حاجت ها و نیازهای آنان است. قلب ها همیشه به سوی کسی تمایل می یابند که به صاحبانش خیر و نیکی رسانده باشد. در حدیثی آمده است: "محبوبترین مردم در نزد الله، نافع ترین آن ها برای مردم است"[6]. رسول الله صلی الله علیه وسلم می فرمایند: "هركس، در صدد برآورده ساختن نیاز برادر مسلمانش باشد، الله در صدد رفع نیازهای او برمی‌ آید. هركس، مشكل برادر مسلمانش را برطرف سازد، الله مشكلی از مشكلات روز قیامت او را بر طرف خواهد كرد"[7]. این عمل نیز باعث جلب محبت الله تعالی نیز می گردد: {همانا الله احسان کنندگان را دوست دارد}[8]. احسان کردن به دیگران می تواند به صورت حل مشکلات آنان، برطرف کردن حاجت ها و نیازهایشان، اعطاء خوراک و پوشاک و دادن هدیه به آنان و.. تحقق یابد. در حدیثی رسول الله صلی الله علیه وسلم می فرمایند: "هدیه بدهید تا یکدیگر را دوست بدارید"[9].

اگر نتوانستی هدیه بدهی پس در دعای خیر کردن به آنان و تشکر کردن از آنان کوتاهی نکن. همچنین گفتن سخن نیک و تعریف و تمجید به حق از آنان به گونه ای در آن تملق و چاپلوسی نباشد و گوش دادن به سخنانشان باعث ایجاد محبت می شود. در روایتی آمده است: (حسن بن علی رضی الله عنهما دو همسر داشت که آنان را طلاق داد. سپس برای هریک از آنان بیست هزار مال فرستاد و از پیام رسان خواست هرچه آن دو گفت را برایش بازگو کند. یکی از آن دو زمانی که مال را گرفت، گفت: الله به او جزای خیر بدهد. دیگری گفت: متاع اندکی است از محبوبی جدا شده – یعنی این مال در برابر جدایی از او اندک است زیرا او با ارزشتر از این است؛ با وجود اینکه او از وی جدا شده بود اما هنوز هم او را دوست داشت – زمانی که این کلام به گوش حسن بن علی رضی الله عنهما رسید از سخنش خوشش آمد و وی را به نزد خود بازگرداند)[10].

عطاء رحمه الله می فرماید: "شخصی برایم حدیثی را بازگو می کند، به گونه ای به او گوش فرا می دهم که گویا آن را تا به حال نشنیده ام؛ درحالی که قبل از آن متولد شدن این شخص، من آن را شنیده ام"[11].

6.     احترام گذاشتن به مردم و اکرام آنان

توقیر و احترام به مردم باعث می شود ایجاد محبت این شخص در قلب هایشان می شود. این یکی از رفتارهای رسول الله صلی الله علیه وسلم با مردم بود که باعث دخول بسیاری از آنان به اسلام شد. مانند رفتار ایشان با ابوسفیان رضی الله عنه که هنوز به اسلام نگرویده بودند در فتح مکه فرمودند: "هرکس وارد خانه ی ابوسفیان شود در امان است"[12]. رسول الله صلی الله علیه وسلم می فرمایند: "از اجلال الله تعالی، اکرام کردن شخص کهنسال مسلمان است"[13]. یعنی احترام گذاشتن و همنشین شدن و مهربانی کردن با او.

در حدیث دیگر آمده است: "از ما نیست کسی که به کوچک مان رحم نکند و به بزرگ مان احترام نگذارد"[14].

7.     مدارا و سازش با مردم

باید بدانیم که مدارا با چاپلوسی و مداهنه متفاوت است. مدارا: نرمی در سخن، بشاش بودن چهره، دادن هدیه است که برای نرم کردن قلوب دیگران و یا دور ماندن از شر و فتنه هایشان استفاده می شود. اما چاپلوسی و مداهنه یعنی: تعریف و تمجید باطل و گفتن سخنان باطل و ناحق در جلو او. مردم، شخص متواضع و نرم خو را دوست دارند. الله متعال می فرماید: {پس به سبب رحمت الهی است که تو با آنان نرم خو و مهربان شدی و اگر تندخو و سخت دل بودی قطعا از اطراف تو پراکنده می شدند، پس از آنان در گذر}[15].

زمانی که در مجلسی شلوغ نشسته ای و می بینی که یکی از دوستانت وارد می شود جایی برای نشستنش باز کن، با محبوبترین نام ها او را صدا بزن، با این کار وی هیچ گاه نیکی هایت را فراموش نخواهد کرد. ابن عباس رضی الله عنهما می فرماید: "سه شخص هستند که هرگز نمی توانم خوبی شان را جبران کنم: شخصی که اول بر من سلام کند، شخصی که در مجلسی برایم جا باز کند و شخصی که به خاطر سلام کردن به من به راه بیفتد و پاهایش غبارآلود شود"[16]. رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: "الله بر بنده‌ ای رحم می كند كه هنگام خرید و فروش و طلب حق خود، سهل گیر باشد"[17].

اگر صله ی شان را با تو قطع کردند تو صله را به جای آور.

اگر به تو بدی کردند به آنان نیکی کن.

اگر بر تو ظلم کردند از آنان درگذر.

اگر با تو بدرفتاری کردند تو خوش رفتاری کن.

اگر از تو دوری کردند تو به آنان نزدیک شو.

زمانی که چنین روشی را در پیش گیری در نهایت به نتائج خوبی دست خواهی یافت. الله متعال به کسی که اهل عفو و بخشش باشد، عزت و بزرگی عطا می نماید.

انسان این گونه در یک جامعه ی اسلامی با دیگران ارتباط برقرار می کند تا دل هایشان را به دست آورد و بین مسلمانان الفت و همبستگی به وجود آید و جامعه ی اسلامی به جامعه ای متحد و هماهنگ تبدیل شود. در این زمینه رسول الله صلی الله علیه وسلم از چیزی از دین تنازل نکردند. نگفتند که باطل، حق است یا حق باطل است و احکام شریعت را به خاطر این و آن تغییر ندادند. زیرا در این مورد ایشان مدارا را در پیش گرفتند نه مداهنت را.

8.     سیما و لباس آراسته

از جمله اموری که باعث ایجاد مودت بین قلب ها می شود سیما و لباس آراسته و خوشبویی است. زیرا: "الله تعالی زیباست و زیبایی را دوست دارد"[18].

عبدالملک بن عبدالحمید میمونی می فرماید: "بیاد نمی آورم کسی را پاک لباستر، با دقتر در تمیزی ریش، موی سر و موی بدن و نظیفتر و سفیدتر از احمد بن حنبل دیده باشم"[19].

9.     ابلاغ محبت به دیگری

ضرری ندارد که شخص اگر صادقانه برادر مسلمانش را دوست دارد این امر را به او اعلان کند. زیرا چنین کاری باعث بیشتر شدن محبت و الفت میانشان می شود. رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: "اگر یکی از شما برادرش را دوست دارد پس او را باخبر سازد"[20]. البته این کار نباید از روی چاپلوسی و تملق باشد. بلکه باید در محبتش صادق و راستگو باشد.

برخی از مردم از راه های حرام و با وسایل حرام به دنبال به دست آوردن محبت دیگران هستند. مانند: جادو، رشوه، ظلم کردن به دیگران به خاطر شخص دیگر، تعریف و تمجید دروغ و ناحق، نفاق و دورویی، اسراف، سخن چینی، سکوت بر منکرات و.. پس سعی کنیم که جزو چنین گروهی نباشیم.

نویسنده: ام احمد