به كثرت مشاهده مي شود كه بسياري از مردم مهريه ي دخترانشان را بالا مي برند و هنگام ازدواج شرايط سختي را تعيين مي كنند؛ آيا گرفتن اين اموال حلال است يا حرام؟

الحمدلله،

 با توجه به احاديث نبوي اصل بر آن است كه مقدار مهريه اندك باشد؛ و مردم در بالا بردن مهريه با هم رقابت نكنند؛ فلسفه ي اين كار تسهيل امر ازدواج و حفظ عفاف و حياي دختران و پسران جوان است.

اولياي خانواده ها حق ندارند هنگام ازدواج فرزندانشان شرايطي را به نفع خودشان تعيين نمايند؛ زيرا آنان در اين مورد هيچ كاره هستند و تمام حق و حقوق، متعلق به دختر است مگر تنها پدر، كه ايشان مي توانند شرايطي را انتخاب كنند؛ اما مشروط به اين كه ضرري متوجه دختر نگردد و مانع ازدواج او نشود.

اما اگر پدر لطف بفرمايد و هيچ گونه شرطي را به نفع خودش تعيين نكند برايش بهتر است.

الله تعالي مي فرمايد: «وَأَنْكِحُوا الْأَيَامَى مِنْكُمْ وَالصَّالِحِينَ مِنْ عِبَادِكُمْ وَإِمَائِكُمْ إِنْ يَكُونُوا فُقَرَاءَ يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ» [ نور آيه 32]

( و زنان و مردان مجردِ خود و بردگان و كنيزان درستكارتان را همسر دهيد... اگر تنگ دست باشند، الله تعالي آنها را به فضل خويش بي نياز خواهد كرد، و الله تعالي گشايشگر داناست).

رسول الله صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ در حديثي كه عقبه بن عامررَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ روايت مي كند مي فرمايد: «خَيْرُ الصِّدَاقِ أَيْسَرُهُ» «بهترين مهريه آسانترين آن است».( يعني مهريه ي پائين) أبوداود (2117)

زني خودش را به رسول الله صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ هبه نمود( گفت: يا رسول الله مرا به عقد خويش درآور) پيامبرصَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ اين زن را به ازدواج يكي از يارانش درآورد و به آن صحابي گفت: « الْتَمِسْ وَلَوْ خَاتَمًا مِنْ حَدِيدٍ »

(چيزي به همسرتقديم كن اگر چه هم انگشتري از جنس آهن باشد)

آن صحابي گفت يا رسول الله صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ  توانش را ندارم. پيامبرصَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ فرمود: آيا چيزي از قرآن بلدي؟ صحابي گفت: بله يا رسول الله مقداري از سوره هاي قرآن را ياد دارم. پيامبرصَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ فرمود: اين زن را در مقابل آنچه از قرآن ياد داري به عقد تو درآورم.

مهريه ي زنان رسول الله صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ  پانصد درهم بود. تقريباً معادل يكصد و سي ريال سعودي.

مهريه ي دختران رسول الله صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ  چهارصد درهم بود، تقريباً معادل يكصد ريال سعودي.

الله تعالي مي فرمايد: «لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ» [احزاب آيه 21]

(قطعاً براي شما در [رفتار] رسول الله سرمشقي نيكو است).

هر مقدار كه مخارج ازدواج كمتر و آسانتر باشد به همين نسبت حيا و عفت مردان و زنان بهتر حفاظت مي شود و فواحش و منكرات كمتر مي شود. و امت رسول الله صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ   بيشتر مي شود.

به هر ميزان كه هزينه هاي ازدواج سنگينتر باشد و مردم در بالا بردن مهريه ي دختران خويش باهم به رقابت بپردازند، به همين ميزان درصد ازدواج پايين مي آيد و زنا بيشتر مي شود و جوانان پسر و دختر روی دست مي مانند مگر تعداد اندكي.

به همه ی مسلمانان در تمام دنيا در هر كجا كه هستند سفارش مي كنم كه در امر ازدواج آسان بگيرند، با همديگر همكاري و تعاون داشته باشند، فقط به دادن وليمه ي شرعي اكتفا نكنند.( زيرا وليمه ي شرعي در حد يك گوسفند كفايت مي كند و هزينه بردار هم نيست)

از عنوان كردن مهريه هاي سنگين جداً خودداري كنند و از تكلف در وليمه بپرهيزند.

أصلح الله حال المسلمين جميعاً، وفقهم للتمسك با لسنة في كل شئٍ.

الشيخ ابن باز- كتاب الدعوة الفتاوي(1) ص (166-168)

IslamPP.Com