سندرم پیش قاعدگی (PMS) را بیشتر بشناسیم

سندرم پیش قاعدگی که عمدتا PMS خوانده می شود، وضعیتی پزشکی است که علائم آن بسیاری از زنان را در سنین باروری درگیر می کند. PMS شامل مجموعه ای از علائم جسمی و روحی است که دقیقا قبل از قاعدگی بروز می کنند.

دانشکده مامایی و بیماری های زنان آمریکا، PMS را به این شکل تعریف می کند: “بروز مکرر و سیکلیک یکسری علائم، که بقدر کافی شدید هستند تا با برخی جنبه های زندگی تداخل پیدا کنند، و با قاعدگی ارتباط ثابت و قابل پیش بینی دارند.”

چه چیزی PMS را ایجاد می کند؟

علت دقیق PMS شناخته نشده است، ولی به نظر می رسد با تغییرات سطوح هورمون های استروژن و پروژسترون، که در ایجاد قاعدگی نقش دارند، در ارتباط باشد.

علائم PMS چیست؟

PMS علائم متعددی دارد که شدت آن ها از فردی به فرد دیگر متفاوت است. علاوه بر این، شدت علائم ممکن است برای یک فرد هم در هر ماه متفاوت باشد. علائم شایع PMS عبارتند از:

• نفخ

• حساس بودن پستان ها

• افزایش وزن

• پرخاشگری

• کاهش تمرکز

• سردرد و کمر درد

• پرخوری

• گریه

• تحریک پذیری

• اضطراب

• نوسانات خلق و افسردگی

بیشتر از ۸۵ درصد زنان قبل از قاعدگی برخی از این علائم را تجربه می کنند، درحالیکه تنها ۲ تا ۱۰ درصد علائم شدید را تجربه می کنند.

PMS چطور تشخیص داده می شود؟

برای تشخیص PMS تست مشخصی وجود ندارد. البته استراتژی هایی وجود دارد که پزشکان ممکن است برای کمک به تشخیص استفاده کنند، شامل:

• تست تیروئید: از آنجا که اختلالات تیروئید در سنین باروری در زنان شایع است، و برخی از علائم PMS (مثل افزایش وزن) شبیه علائم اختلالات تیروئید است، ممکن است پزشک این تست را انجام دهد تا عملکرد تیروئید را ارزیابی کند و به این ترتیب این احتمال را رد می کند.

• ثبت علائم PMS: ممکن است پزشک از شما بخواهد علائم و مدت آن ها را برای چند ماه متوالی ثبت کنید. به این ترتیب می توانید متوجه شوید این علائم با سیکل قاعدگی ارتباط دارد یا نه.

طبق تعریف دانشکده مامایی و بیماری های زنان آمریکا، شما در صورتی PMS دارید که:

• علائم در دو هفته آخر سیکل قاعدگی (دو هفته قبل از شروع خونریزی) بروز پیدا کند.

• علائم در کیفیت زندگی فرد اختلال ایجاد کند.

• پزشک احتمال سایر بیماری های دارای علائم مشابه را رد کرده باشد. این بیماری ها عبارتند از: اختلالات تیروئید، سردردهای میگرنی، سندرم روده تحریک پذیر، و سندرم خستگی مزمن.

آیا PMS قابل پیشگیری است؟

خود PMS قابل پیشگیری نیست، اما از طریق آموزش و درمان علامتی مناسب، اغلب زنان تسکین می یابند. سبک زندگی سالم (شامل ورزش، استراحت کامل و رژیم غذایی مناسب) هم می تواند به کنترل بهتر PMS کمک کند.

آیا PMS درمان دارد؟

درمان PMS بر اساس تسکین علائم است. درمان با بررسی کامل علائم و اثر آن ها بر زندگی روزانه شروع می شود. درمان شامل این موارد است:

• آموزش: دانستن اینکه با شروع قاعدگی علائم بهبود می یابند می تواند به کنترل راحت تر احساسات کمک کند. ثبت کردن نوع علائم، شدت و مدت آن به فرد کمک می کند از قبل بداند PMS چگونه وضعیت جسمی و روحی او را تحت تاثیر قرار خواهد داد. در صورتی که علائم شدید بود انجام مشاوره یا دارودرمانی می تواند مفید باشد. همچنین اطرافیان فرد با حمایت عاطفی مناسب می توانند در حفظ آرامش او موثر باشند.

• تغذیه: رژیم غذایی سالم برای داشتن احساس سلامتی جسمی و فیزیکی مهم است. ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی، شامل کم کردن مصرف کافئین، نمک و شکر، به کم شدن علائم PMS کمک می کند. در برخی موارد ممکن است مصرف مکمل های غذایی توصیه شود. این مکمل ها عبارتند از ویتامین B6 و E، کلسیم و منیزیم. رژیم غذایی سرشار از کربوهیدرات هم توصیه می شود.

• ورزش: انجام ورزش های مناسب مثل پیاده روی و ایروبیک بصورت  منظم، همانند رژیم غذایی مناسب، می تواند به ارتقای سطح سلامتی کمک کند و علائم PMS را کاهش دهد.

• دارودرمانی: داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی از قبیل ایبوپروفن و ناپروکسن می توانند به بهبود علائمی مثل سردرد، کمردرد، کرامپ، و حساسیت به لمس پستان ها کمک کنند.

در صورت شدید بودن علائم افسردگی و اضطراب، داروهای دیگری ممکن است تجویز شود. انواعی از آنتی دپرسانت ها در درمان PMS شدید موثر هستند. ضد بارداری های خوراکی هم در PMS تجویز می شوند و اثرات مفیدی نشان داده اند، اگرچه هنوز مدارک کافی از اثر بخشی شان در دسترس نیست. اسپیرونولاکتون هم برای کاهش احتباس مایعات بکار می رود.

مطالعات کوچک متعددی استفاده از منابع طبیعی پروژسترون (مثل روغن پامچال) و ویتامین B6 را بررسی کرده اند و به علت اثرات محدود استفاده از این ترکیبات را توصیه نکرده اند.