آیا جایز است بجای ذبح حیوان عقیقه بخاطر تولد نوزاد، به مردم شیرینی داد؟

کسي که صاحب فرزند ميشود اگر در روز هفتم آنرا نام گذاري کند و پاکت هاي شيريني و کارت هاي تبريکي را همرا با ذکر نام نوزاد چاپ کند و بعدا آنرا به همسايه ها و همکاران و اقوام تحفه بدهد چه حکمي دارد؟

الحمدلله،

اين امر خلاف سنت نبوي صلي الله عليه وسلم است، زيرا بر طبق سنت مستحب (يا واجب) است تا پدر نوزاد – حتي اگر تنگدست باشد- حيواني را در روز هفتم (يا چهاردهم يا بيست و يکم) ذبح کند، و گوشت آنرا به همسايگان و فقراء و بستگان توزيع کند. و يا گوشت حيوان را طبخ نموده و اقارب و بستگان را دعوت کرده و طعام داد، و يا برايشان ارسال نمود.

از عائشه رضي الله عنها روايت است : (أمرنا رسول الله صلي الله عليه وسلم أن نعق عن الغلام شاتين و عن الجارية شاة) «پيامبر صلي الله عليه وسلم به ما دستور داد که براي تولد پسر دو گوسفند، و براي تولد دختر يک گوسفند را ذبح کنيم». ابن ماجه (3163).

از حسن بن سمره روايت است که پيامبر صلي الله عليه وسلم فرمود : (کل غلام مرتهن بعقيقته، تذبح عنه يوم السابع و يحلق رأسه و يسمي) «هر نوزادي به خاطر عقيقه‌اش در گرو است، که بايد در روز هفتم عقيقه ذبح، و سر نوزاد تراشيده و نام‌گذاري شود». ابن ماجه (3165).

از ابورافع روايت است : وقتي حسن به دنيا آمد پيامبر صلي الله عليه وسلم به فاطمه فرمود : (احلقي رأسه، و تصدقي بوزن شعره فضة علي المساکين) «سرش را بتراش و به وزن مويش نقره به مساکين صدقه بده». [الإرواء 1175].

اما اهداي شيريني به ديگران نمي تواند جاي عقيقه را پر کند، امام ابن قيم رحمه الله مي گويد: «ذبح حيوان عقيقه از صدقه دادن پول آن افضلتر است، حتي اگر پول از ارزش حيوان بيشتر باشد، زيرا هدف از عقيقه؛ ذبح حيوان و ريختن خون است، و اين عبادتي مقرون به نماز است، چنانکه الله تعالي فرموده: « فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَانْحَرْ» الكوثر / 2‏. پس براى پروردگارت نماز بخوان و قربانى کن. و مي فرمايد: « قُلْ إِنَّ صَلاَتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي لِلّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ» الأنعام / 162.‏ بگو: «نماز و ذبيحه ي من، و زندگى و مرگ من، همه براى خداوند پروردگار جهانيان است».‏"تحفة المودود بأحكام المولود" ص (164)‏.

همچنين از هيئت دائمي افتاء در مورد پرداخت پول بجاي ذبح عقيقه سوال شد، آنها جواب دادند: «بايد بجاي نوزاد مذکر دو گوسفند، و نوزاد دختر يک گوسفند ذبح کند، و پرداخت پول يا همانند آنها جايز نيست». اللجنة الدائمة (11/449).

بنابراين اگر کسي بجاي ذبح حيوان عقيقه، پول يا هدايا يا شيرني را به همسايگان و اقارب هديه بدهد، عمل او بر خلاف سنت نبوي صلي الله عليه وسلم است، البته ارسال پاکت جهت دعوت کردن مردم ايرادي ندارد، زيرا اين امر داخل در عرف و عادت است ولي نبايد در آن اسراف و تبذير شود، ولي سنت صحيح آنست تا براي پسر دو (يا يک) گوسفند همسن، و براي دختر يک گوسفند، ذبح شود و سپس گوشت آنرا بين همسايگان و اقارب توزيع کند و يا آنها را دعوت نموده و از گوشت آن حيوان بدانها خوراک دهد.

والله اعلم

وصلي الله وسلم علي محمد وعلى آله وأصحابه والتابعين لهم بإحسان إلى يوم الدين

سايت جامع فتاواي اهل سنت و جماعت

IslamPP.Com